Il gieu da tgeiels è il precursur local dal bowling. La finamira da quest gieu èsi da far crudar nov tgeiels cun agid d'ina culla da lain. La culla da lain vegn tratga per lung da l'iral da tgeiels che sa cumpona da duas aissas unidas. La particularitad dals irals da tgeiels en il chantun Neuchâtel è che quels han ina furma storta. Ils tgeiels vegnan plazzads en la posiziun prescritta cun agid d'in tschentatgeiels. Da princip datti per mintga tgeiel ch'ins bitta enturn in punct. I vegnan dentant mo quintads puncts, sch'il tgeiel davanttiers vegn bittà enturn. Entant che questa activitad da temp liber e da cumpagnia era fitg derasada en la regiun da Neuchâtel a la fin dal 19avel ed al cumenzament dal 20avel tschientaner, ha ella pers sia muntada durant ils onns 1960. Cur ch'il gieu da tgeiels è vegnì en moda èn er vegnidas avertas maiarias – las ustarias da pli baud integradas en in bain puril, tipicas per il Giura neuchâtelais – ed endrizzads irals da tgeiels sut tschiel avert. Ma dapi ch'il gieu da tgeiels na vegn strusch pli pratitgà en il liber, van quests indrizs pli e pli en decadenza. Ils irals da tgeiels en edifizis percunter, ch'èn vegnids construids cunzunt ils onns 1930, vegnan anc adina duvrads e tgirads da las uniuns da tgeiels en la regiun. Ils giugaders treneschan mintga emna e las uniuns sa concurrenzeschan a differents campiunadis: La «Course suisse», la «Challenge de l'Impartial», il «Championnat de l'Intercantonale» ed il campiunadi fitg spezial «Challenge du 60e» che vegn organisà tenor in turnus fixà exactamain sur ina perioda da 10 onns. Gudagnar il campiunadi gudogna quella uniun, che acquista durant ils 10 onns las pli bleras victorias. Ina infurmaziun per tut ils amaturs: Damai ch'i dat adina pli paucs giugaders da tgeiels, èn ils giugaders activs fitg interessads d'introducir principiants en il gieu.
Descripziun detagliada
Jeu de quilles neuchâtelois (PDF, 787 kB, 20.09.2024)description détaillée
Sparta
Chantun
Documents da video
Contact
Association intercantonale des joueurs de boules Grand jeu neuchâtelois
Grand jeu neuchâtelois
www.quilles.ch