Laschar brasclar lain en ina charvunera: uschia fan ins charvun da lain. A Romoos, ina vischnanca rurala en l'Entlebuch lucernais, pratitgeschan ils ultims charvuners da la Svizra quest vegl mastergn sin basa professiunala sco gudogn accessoric. Far charvun ha ina tradiziun da blers tschientaners en il territori dal Napf. Perquai ch'ils guauds èn stads nunaccessibels durant in lung temp, n'han ins betg pudì nizzegiar la laina radunda ed uschia han ins cumenzà a producir charvun da lain. Mo en la vischnanca da Romoos èn cumprovadas passa 200 plazzas istoricas, nua ch'i vegniva fatg charvun. La pli blera lavur dovri per fabritgar e per preparar ina charvunera sut tschiel avert. Ina tala vegn fatga cun plunar laina da rument ad in mantun da circa quatter meters autezza e diesch meters ladezza. Suenter ch'ella è vegnida envidada, brascla la charvunera durant circa duas emnas d’in cuntin, survegliada permanentamain dal charvuner. La finala vegn il charvun tratg viadora cun blera forza e cun bler suaditsch. Uschia produceschan ils charvuners da Romoos circa 100 tonnas charvun per onn. Fin ils onns 1980 cumprava l'industria d'atschal lur product. Suenter che quests cumpraders èn sa retratgs, èn ils charvuners sa spezialisads sin il martgà da charvun per brassar liongias.
Descripziun detagliada
Köhlern im Entlebuch (PDF, 365 kB, 04.06.2018)Ausführliche Beschreibung
Sparta
Natira ed ambient
Chantun
Tradiziuns parentas
Publicaziuns
Michael Arnold: Die Meilerköhlerei in den Wäldern der Luzerner Napfgemeinde Romoos. Entwicklung einer fortswirtschaftlichen Nebennutzung im 19. und 20. Jahrhundert. Diplomarbeit am Geographischen Institut der Universität Zürich, 1982
Josef Duss: Holzköhlerei am Cholfirst. Ed. Schmiedezunft Eligius. Schlatt, 1978
Paul Duss: Holzköhlerei in Romoos. Romoos, 2008
Anne-Marie Dubler: Köhlerei. In: Historisches Lexikon der Schweiz. Bern, 2008 (www.hls-dhs-dss.ch/textes/d/D14031.php)
Köhlernächte. Ein Film von Robert Müller. Kinodokumentarfilm, 93 Minuten. Adliswil: Zeitraum Film, 2018
Chavazzins
Contact
Köhlerverband Romoos
Romoos
Holzköhlerei
Familie Bernadette & Willy Renggli