Nadal en l'Appenzell Dadens

Il chantun Appenzell dadens è enconuschent per sia gronda diversitad da tradiziuns da Nadal che stimuleschan tut ils senns. Il temp da Nadal cumenza cun exponer ils uschenumnads «Chlausebickli» (pizieutas coluradas) da Numnasontga. Ils uffants survegnan da lur madritschas e padrins pizieutas che na dastgan betg vegnir mangiadas immediatamain e che cumparan puspè pli tard tranter l'uschenumnà «Chlausezüüg» (in tip da pignol da Nadal fatg ord pizieutas) da Nadal. Ils «Chlausebickli» ed ils «Devisli» tutgan per forza tar il «Chlausezüüg». Quel sa cumpona oz d'in rom da lain cun tschintg chantuns che vegn pli e pli stretg vers ensi. L'intern en furma d'in tgeiel era oriundamain fatg da pasta da tarschola («Filebrood»), da pizieuta emplenida, da maila, da nuschs e da paira tosta. Ils «Devisli» èn pitschnas furmas coluradas fatgas da pasta da zutger sientada. Els èn furmads cun inschign e mussan divers maletgs, tranter auter da la vita purila tradiziunala da l'Appenzell Dadens. La vigilgia da Nadal savuri en las giassas e chasas dad Appenzell dadens d'intschains. Ministrants, umens, pli darar dunnas ed uffants passan cun in intschenser u cun l'uschenumnada padella d'intschains («Räuchlipfanne») tras lur stanzas, tras lur lavuratoris e tras lur stallas per als benedir.


Descripziun detagliada


Sparta


Chantun


Documents da video

Publicaziuns

Ferdinand Fuchs: Das religiöse Brauchtum in Innerrhoden. In: Unser Innerrhoden. Ed. Landesschulkommission Appenzell Innerrhoden. Mit Beiträgen von Josef Küng, Ferdinand Fuchs, Roland Inauen, Oskar Keller, Joe Manser, Johann Manser, Edi Moser, Alfred Sutter. Appenzell, 2003

Albert Spycher: Ostschweizer Lebkuchenbuch. St.Galler und Appenzeller Biber, Biberfladen und Verwandte. Herisau, 2000

Walter Koller: Leben und Brauchtum in Appenzell Innerrhoden. Herisau/Trogen, 1983

Chavazzins

Enviern

https://www.lebendige-traditionen.ch/content/tradition/rm/home/tradiziuns/nadal-en-l-appenzell-dadens.html