Festa da Saint-Martin en Ajoie

En il Giura ed en spezial en la regiun da l'Ajoie vegn la festa da Son Martin celebrada enturn ils 11 da november. Quest di è deditgà al renumà sontg d'origin ungarais ed uvestg da Tours che ha partì ses mantè cun in pover. Pli baud vegniva questa festa celebrada a la fin da l'onn agricul, ed igl era er in termin impurtant per pajar il tschains da fittanza. Ozendi vegni per part fatg omagi a chaschun da la festa da Son Martin pli fitg a la «sunscha» ch’als sontgs. La meztga («Metzgete») tradiziunala per la festa ed en la quala vegn mazzà in portg è in spectacul impressiunant che attira mintg‘onn l'attenziun dal public e da las medias. La paletta voluminusa da spezialitads da charn frestga vegn mangiada en il rom d'in menu gurmant cun plirs tozzels da plattas charn. Sin quellas chattan ins schelatina artisanala, fatga or da pes, d'ureglias, dal chau, dal gnif e da la cua da portg, lura charn da coier, liongias da sang, panzetta e tscharvè, «côtines», liongias, adrios, giabus asch cun sunscha e charn fimentada... Tut las parts dal portg èn uschè bunas ch'il menu vegn curunà cun in brassà servì cun rösti, salatas u buglia da tartuffels. E betg d'emblidar ils differents desserts! Per che tut quai possia vegnir digerì bain, èsi recumandà da baiver in bun vin ed il renumà «coup du milieu» cun bler alcohol, en il cas ideal fatg dal vinars da palogas, il «Damassine». Cunquai che la festa da Son Martin daventa adina pli populara, attira ella adina dapli aspectaturs che vegnan d’ordvart il chantun. Ozendi datti surtut a las fieras da Son Martin bleras purschidas da divertiment. En l'Ajoie è il glindesdi da Son Martin («Lundi de St-Martin», il glindesdi suenter la dumengia da festa) in firà. La dumengia suandanta pon cuntinuar las festivitads a chaschun dal «revirat».


Descripziun detagliada


Sparta

Artisanat tradiziunal


Chantun

Publicaziuns

Ellipse production vidéo (Ed.) : La Saint-Martin (vidéocassette). Saignelégier, 1992

Célestin von Hornstein : La Saint-Martin en Ajoie. Porrentruy, 1895

Gilbert Lovis : La Saint-Martin dans le Jura. In : Revue Présences no. 35 (Numéro spécial : L'esprit de la fête populaire). Ed. Alliance culturelle romande. Pully, 1988, p. 51-65

Germain Rondez : La fête de la Saint-Martin en Ajoie. Coeuve, 1992

Télévision Suisse Romande (Ed.) : Passe-moi les jumelles. Cochon noir et cochon blanc (vidéocassette). Genève, 1996

TVR (Ed.) : La Suisse au fil du temps. Vive Saint-Martin (DVD-vidéo). 1987

Radio Suisse romande, Archives sonores des parlers patois (Ed.) : La Saint-Martin en Ajoie, émissions du 9 et 16 novembre 1991 (Bande magnétique). Lausanne, 1991

Chavazzins

Atun

Contact

République et canton du Jura
Office de la culture
E-mail

Stampar il contact

https://www.lebendige-traditionen.ch/content/tradition/rm/home/tradiziuns/festa-da-saint-martin-en-ajoie.html