Dapi la mesadad dal 19avel tschientaner è il Lai da Genevra in lieu impurtant per cursas da bartgas. Sin quest lai che tutga tar las pli grondas surfatschas d’aua dultscha da l’Europa, ch’ha ina grondiusa vista sin il panorama da las muntognas maiestusas e da la cuntrada e nua che la bisa, il «vent blanc», il «joran» ed il «môlan» suflan, han las regattas ina gronda tradiziun. En la regiun datti dunsainas da clubs da bartga a vela, en ils quals passiunadas e passiunads da bartga a vela da tut las vegliadetgnas e da tut las classas socialas vegnan ensemen. Il spiert da squadra e la sfida sportiva e tecnica tar il manevrar la bartga fascineschan las navigaturas ed ils navigaturs a vela precis sco l’aria frestga e la vischinanza a la natira (aura, stadi dal lai e vents).
Las emprimas cursas han gì lieu l’onn 1849 en la famusa «Rade» da Genevra. Là ha la tradiziun da las regattas sin il Lai da Genevra cumenzà. En la segunda mesadad dal 19avel tschientaner èn vegnidas organisadas adina dapli regattas enturn l’entir lai. Navigar a vela era l’emprim in sport privilegià da la classa sociala superiura. Silsuenter è el sa derasà adina dapli ed en il fratemp è el daventà in sport popular. Quai mussa mintg’onn l’entusiassem per il «Bol d’Or», la pli gronda regatta dal mund en auas internas. Oz sa radunan las meglras navigaturas ed ils megliers navigaturs a vela sco er amaturas ed amaturs da bartga a vela da l’entir mund per las regattas sin il Lai da Genevra.
