Patrimoni cultural gidieu en il chantun Argovia

Maletg 1 /

‹ › ×

L'istorgia dals Gidieus en Svizra ha ina colliaziun particulara cun il chantun Argovia. Durant passa duatschient onns èn las vischnancas dad Endingen e da Lengnau en il Surbtal stadas il center da la vita gidieua. Famiglias gidieuas eran vegnidas en il Surbtal, suenter ch'ellas eran vegnidas stgatschadas or da las citads e suenter ch'ellas han pudì sa chasar il cumenzament dal 17^avel tschientaner durablamain en Svizra mo pli ad Endingen ed a Lengnau. En quest dus lieus, che vegnivan er numnads ils «vitgs dals Gidieus», era temporarmain ina gronda part dals abitants gidieua. Oz è la regurdanza a questa istorgia ina part dal patrimoni cultural immaterial dal chantun Argovia, e questa regurdanza vegn vivida en differentas modas e manieras. Sin la «Via culturala gidieua Endingen-Lengnau» vegn raquintada dapi l'onn 2009 l'istorgia dals Gidieus en il Surbtal. Purschidas turisticas pussibiliteschan a persunas interessadas da visitar las sinagogas ed auters edifizis. Il roman «Melnitz» da Charles Lewinsky maina ils lecturs en ils lieus principals da l'istorgia gidieua locala. Dapi intgins onns ha lieu il settember – principalmain a Baden – la «Emna culturala gidieua». Las cuminanzas religiusas gidieuas dad Endingen e da Baden èn activas. Tant en questas cuminanzas sco er en il circul privat vivan ils Gidieus – sco tut las religiuns – tenor tradiziuns multifaras da la cretta individuala.