La tiba vala sco instrument naziunal da la Svizra e – en basa a ses origin sco corn dals pasters – er sco simbol da l'agricultura da latg en las Alps. Sia furma deriva d'in pign ch'è creschì sin ina spunda e ch'è perquai tort. Oz taglian ins tocs da lains collads. Alura fan ins permez ils tocs nunelavurads, stgavorgia las mesadads, als metta puspè ensemen ed enzuglia il bischen. In buchin da lain permetta da producir meglier tuns natirals. Tranter quests tuns è in dals particulars il «fa» da la tiba, in tun tranter F e Fis (tar ina notaziun che parta dal C). La tiba e la tiba plegada sco ina trumbetta ch'è tipica per la Svizra centrala resunan cun in tun chaud commovent. La tiba derasada en tut la Svizra. Ella vegn sunada en solo, duet, terzet u quartet, en chor e vegn duvrà per accumpagnar orchesters sinfonics u orglas da baselgia. Sunadas vegnan musica populara, da jazz u da rock, musica populara experimentala u er musica da tuns natirals. Dapi l'onn 1910 vegn la tradiziun da tibar promovida da l'Uniun federala da jodladers.
Descripziun detagliada
Alphorn- und Büchelspiel (PDF, 410 kB, 09.07.2024)Ausführliche Beschreibung
Sparta
Artisanat tradiziunal
Chantun
Tradiziuns parentas
Links
Multimedia in linea
Fonoteca naziunala svizra
Publicaziuns
Thomas Juchli, Hans-Jürg Sommer: Die Mundart des Alphorns (= The idiom of the alphorn = Le langage du cor des alpes). Oensingen, 2015 (DVD)
Charlotte Vignau: Modernity, complex societies, and the alphorn. Lanham, Maryland, 2013
Hans-Jürg Sommer: Eine Auswertung und Interpretation historischer Quellen zur Alphornmelodik. Oensingen, 2013
Frances Anne Jones: The alphorn in western art music - a cultural and historical study. University of Hull, 2014
Brigitte Bachmann-Geiser: Das Alphorn. Vom Lock- zum Rockinstrument. Mit Beiträgen von Hans-Jürg Sommer, Rolphe Fehlmann, Res Margot und Matthias Wetter. Bern, 1999
Pierre Grandjean: Le Cor des Alpes. Lausanne, 2011
Franz Schüssele: Alphorn und Hirtenhorn in Europa. Hölzerne Hörner von der Schweiz bis nach Schweden, von Russland bis Rumänien in Geschichte und Gegenwart. Friesenheim, Buchloe, 2000
Hans-Jürg Sommer: Eine Auswertung und Interpretation historischer Quellen zur Alphornmelodik. Oensingen, 2010
Raymond Ammann, Andrea Kammermann und Yannick Wey: Alpenstimmung: Musikalische Beziehung zwischen Alphorn und Jodel – Fakt oder Ideologie? Zürich, 2019
Frances Jones: The Alphorn Through the Eyes of the Classical Composer. Wilmington, 2020
Balthasar Streiff und Yannick Wey: BüchelBox. 48 Melo-dien für Büchel. Altdorf, 2020
Charlotte Vignau: Modernity, Complex Societies, and the Alphorn. Lanham 2015
Yannick Wey und Andrea Kammermann: The Swiss Alp-horn: Transformations of Form, Length and Modes of Playing, in The Galpin Society Journal 73 (2020): 65-84.
Chavazzins
Contact
Eidgenössischer Jodlerverband