En il dialect da Friburg è il pled da duas silbas «poya» il pled per la chargiada d'alp. Dapi ils onns 1960 vegn questa noziun duvrada atgnamain per maletgs da quest impurtant eveniment da la vita purila. La «poya» è in simbol per il cumenzament dal temp da vegetaziun ed è vegnida reproducida a partir dal cumenzament dal 19avel tschientaner sin las fatschadas dals bains purils en las Prealps friburgaisas. Mintga allevatur da muvel ha malegià sin sia chasa in maletg da sia atgna scossa che va ad alp cun il cumenzament da la primavaira. Ina «poya» mussa in lung cortegi che traversa tut il maletg: vatgas ed auters animals dal bain puril, signuns cun chapels auts ed ulteriurs elements tipics per la vita d'alp.
Sylvestre Pidoux (1800-1871), che derivava da Vuadens, vala sco emprim pictur artist da quest gener. Sias ovras èn stadas musters durabels e productivs che expriman las midadas da l'economia d'alp e da l’allevament da muvel. En il fratemp chattan ins sin ils bains purils da la regiun pliras tschient «poyas» ed i dat circa 15 picturs che fan tals maletgs. Schebain ch'il dumber d'allevaturs da muvel e da signuns sa diminuescha, s'augmenta actualmain l'interess per las «poyas» ed ellas chattan novs cumpraders: Sco element decorativ e turistic servan ellas ad embellir locals e vegnan reproducidas sin numerus objects.
Descripziun detagliada
Les poyas (PDF, 395 kB, 04.06.2018)description détaillée
Sparta
Chantun
Tradiziuns parentas
Publicaziuns
Denis Buchs : Les poyas. Neuchâtel 2007
Denis Buchs, Stefan Sonderegger, Marcel Zuend: Poya. Alpfahrtsbilder aus dem Greyerzerland. Herisau, 2001
Guy Filippa: Blick in eine Idylle Schweizer Volkskunst und naive Malerei aus vier Jahrhunderten. Bern, 1983
Etienne Fragnière : La poya. In : Annales fribourgeoises no. 4-5, Fribourg, 1915, p. 158-172
Alain Glauser : Frontons et poyas. Les frontons peints et les peintures de montée à l’alpage en Gruyère, Glâne, Sarine et Veveyse. Neuchâtel 1988
Henri Gremaud : Les peintures de la montée à l'alpage en Gruyère. Survivance et illustrations des « poya ». In : Costumes et coutumes no. 2, Zürich, 1972, p. 2-14
Raymond Gremaud : 1956. Poya d’Estavannens. Des armaillis plein le village. In : La Gruyère, 8 octobre 2007
Claude Haymoz : La Poya d’Estavannens. Bulle 2001
Serge Rossier, Isabelle Raboud-Schüle (Ed.) : La fête de la Poya. 2 vol. Neuchâtel, 2013
Chavazzins
Stad
Contact
Musée gruérien Bulle