Surnums en la Svizra centrala

Ultra dals nums uffizials, ch'èn renconuschids dal stadi e che sa basan sin prenums e sin nums da famiglia, exista en las parts ruralas da la Svizra centrala in segund sistem da nums tradiziunal ch'ils indigens – cunzunt quels ch'èn naschids avant l'onn 1960 – dovran fin oz. Quest sistem sa basa sin surnums che vegnan dads a singulas persunas, a famiglias u ad entiras raits da parentella. Quai per in motiv fitg pratic: En blers vitgs ed abitadis, nua che raits da parentella fitg extendidas han il medem num da famiglia e nua ch'ils prenums tradiziunals sa restrenschan ad in pèr paucs nums da sontgs, n'èn ils nums uffizials betg adattads bain per differenziar las singulas persunas. Sco basa per ils surnums servan toponims, activitads marcantas u caracteristicas socialas e fisicas. Intginas da questas denominaziuns stigmatiseschan pli u main evidentamain las persunas respectivas e na vegnan betg duvradas en lur preschientscha. Auters surnums èn elements nunproblematics da l'identitad persunala che tutgan tar la vita da mintgadi da la persuna respectiva. En circuls purils vegnan duvrads spezialmain savens surnums cumbinads cun toponims. Quai mintgatant cun enumerar – sco cumplettaziun e sco precisaziun – entiras retschas d'antenats.