Cuvrir e reparar tetgs da crap

Tetgs da crap èn caracteristics per l'architectura tradiziunala dal Sopraceneri e dal nord dal Luganese, nua che l'existenza da gnais ha favurisà la construcziun da quest tip da tetgs. Las plattas grevas utilisadas, che vegnan numnadas en general «piode», han differentas grondezzas e grossezzas. Cuvrids e reparads vegnan ils tetgs a maun tras lainaris-miradurs che vegnan numnads en il dialect «teciatt». Quests mastergnants han emprendì lur mastergn directamain sin ils plazzals da lur collegas pli vegls, nizzegiond lur experientscha. Las plattas da crap vegnan furmadas a maun sulettamain cun agid dal martè e messas sin las travs robustas dal tetg, senza duvrar material da fixaziun. La restauraziun dals tetgs da crap pretenda anc adina ina gronda savida artisanala: Cunquai che mintga tetg ha sias particularitads, stoi mintgamai vegnir sclerì, tge mesiras che pon servir e tge tip da crap ch'è adattà. Reparads vegnan ils tetgs vegls da lainaris-miradurs spezialisads, ma er da laics che han acquistà tschertas enconuschientschas spezialisadas e che sa deditgeschan a questa activitad artisanala surtut durant lur temp liber.


Descripziun detagliada


Sparta


Chantun

Publicaziuns

Giovanni Bianconi: Tessiner Dächer (Schweizer Heimatbücher 121). Bern, 1965

Giovanni Bianconi: Costruzioni contadine ticinesi, Locarno, 1983 (prima pubblicazione: 1982)

Centro di dialettologia e di etnografia (Ed.): Vocabolario dei dialetti della Svizzera italiana. Bellinzona, 1952-

Interviste (a cura di Alessandra Bobbià): Reto Cittadini (09.02.2011), Giuliano Strazzini (09.02.2011). Centro di dialettologia e di etnografia. Bellinzona

Giovanni Simonis: Manuale per la costruzione di tetti di beola. Milano, 1976

Chavazzins

https://www.lebendige-traditionen.ch/content/tradition/rm/home/tradiziuns/cuvrir-e-reparar-tetgs-da-crap.html