Ils «Tschäggättä» èn figuras da tschaiver tipicas per il Lötschental cun mascras fatgas da lain da schember e vestgidas cun pel-chaura u pel-nursa e cun ina stgella vid la tschinta. Dals 3 da favrer, il di suenter Nossadunna da chandailas, fin mardi tschaiver da mesanotg giran els per las giassas dals vitgs e persequiteschan dunnas ed uffants. Sch'els tschiffan las dunnas ed ils uffants, sfruschan els en lur fatschas cun naiv. Cun il svilup economic e social dal Lötschental a partir dals onns 1950 èn er sa midads ils rituals: En il fratemp n'è la finamira principala dals «Tschäggättä» betg pli sco pli baud da tschertgar la favur dad insatgi ed i n'èn er betg pli mo ils giuvens nubils da la val che dastgan sa vestgir sco «Tschäggättä» e girar per las giassas enturn.
Dapi ch'il turissem d'enviern è daventà il sectur economic il pli impurtant dal Lötschental, passan ils «Tschäggättä» mintgamai ensemen en cortegis tras ils vitgs e sa cumportan bler main selvadi che pli baud. En il fratemp dastgan er umens maridads, dunnas ed uffants purtar las mascras, las pels e las stgellas. Ils «Tschäggättä» èn oz in segn caracteristic dal Lötschental per las medias e per il turissem naziunal ed internaziunal. Questa rolla provochescha dentant la dumonda, quant represchentativs ch'els èn e tras tge criteris che lur autenticitad duai vegnir definida. Talas tensiuns garanteschan dentant er la forza e la cuntinuitad da questa tradiziun viva.
