Tschäggättä

Ils «Tschäggättä» èn figuras da tschaiver tipicas per il Lötschental cun mascras fatgas da lain da schember e vestgidas cun pel-chaura u pel-nursa e cun ina stgella vid la tschinta. Dals 3 da favrer, il di suenter Nossadunna da chandailas, fin mardi tschaiver da mesanotg giran els per las giassas dals vitgs e persequiteschan dunnas ed uffants. Sch'els tschiffan las dunnas ed ils uffants, sfruschan els en lur fatschas cun naiv. Cun il svilup economic e social dal Lötschental a partir dals onns 1950 èn er sa midads ils rituals: En il fratemp n'è la finamira principala dals «Tschäggättä» betg pli sco pli baud da tschertgar la favur dad insatgi ed i n'èn er betg pli mo ils giuvens nubils da la val che dastgan sa vestgir sco «Tschäggättä» e girar per las giassas enturn.

Dapi ch'il turissem d'enviern è daventà il sectur economic il pli impurtant dal Lötschental, passan ils «Tschäggättä» mintgamai ensemen en cortegis tras ils vitgs e sa cumportan bler main selvadi che pli baud. En il fratemp dastgan er umens maridads, dunnas ed uffants purtar las mascras, las pels e las stgellas. Ils «Tschäggättä» èn oz in segn caracteristic dal Lötschental per las medias e per il turissem naziunal ed internaziunal. Questa rolla provochescha dentant la dumonda, quant represchentativs ch'els èn e tras tge criteris che lur autenticitad duai vegnir definida. Talas tensiuns garanteschan dentant er la forza e la cuntinuitad da questa tradiziun viva.


Descripziun detagliada

Tschäggättä (PDF, 418 kB, 31.05.2018)Ausführliche Beschreibung


Sparta

Expressiuns oralas
Arts figurativs
Praticas socialas


Chantun

Publicaziuns

Werner Bellwald: Zur Konstruktion von Heimat. Die Entdeckung lokaler «Volkskultur» und ihr Aufstieg in die nationale Symbolkultur. Die Beispiele Hérens und Lötschen (Ethnologische Reihe 5). Sitten, 1997.

Maurice Chappaz: Lötschental secret. Les photographies historiques d’Albert Nyfeler. Lausanne, 1975

Suzanne Chappaz Wirthner: Les masques du Lötschental. Présentation et discussion des sources relatives aux masques du Lötschental. In : Annales valaisannes vol. 49, Sion, 1974, p. 3-95

Suzanne Chappaz Wirthner, Grégoire Mayor: Les Tschäggättä en scène. Débats sur l’esthétique du masque parmi les sculpteurs du Lötschental. ethnographiques.org vol. 18, 2009

Karl Meuli : Schweizer Masken. Zürich, 1943

Marcus Seeberger: Menschen und Masken im Lötschental. Brig, 1974

Chavazzins

Enviern

Contact

Museum Lötschental
Museumsweg 1
3917 Kippel
E-mail
Lötschentaler Museum

Stampar il contact

https://www.lebendige-traditionen.ch/content/tradition/rm/home/tradiziuns/ils-tschaeggaettae.html