Racolta da mudina nanin (ligusticum mutellinoides) en il Vallais per in studi analitic, cun il qual in'eventuala cultivaziun da questa planta vegn examinada (dissertaziun en fitochemia a l'universitad da Basilea)
Racolta dad arnica per il diever persunal, Vallais
Part d'in erbari da stailalva dal canoni Camille Carron, racolt l'onn 1879 tar ils lais da Ferret e conservà en l'iert botanic da Turitg
Gia avant 10'000 onns han il umans en il Vallais racolt plantas selvadias per las mangiar e per las duvrar sco medischina. Tschertas spezias da plantas èn vegnidas cultivadas gia avant 7500 onns. Sco funtauna indispensabla per il nutriment ed er sco part integrala impurtanta da la medischina è la racolta da plantas selvadias vegnida pratitgada gia dapi il temp preistoric da tut ils pievels da quest mund ed era fin a la mesadad dal 20avel tschientaner er ina part da la vita quotidiana d’ina gronda part da las famiglias vallesanas. Las plantas ramassadas u racoltas vegnivan appreziadas surtut pervi da lur valur nutritiva u pervi da lur effect curativ e cosmetic. Ellas èn er vegnidas duvradas sco cliniez e per intents artisanals u divertents.
La tradiziun da racoglier plantas mussa il stretg liom da l'uman cun la natira ed è cumprovada savens en la litteratura. Malgrà quai è sia existenza periclitada, perquai che mo paucas persunas dal sectur agricul, abitants da las regiuns alpinas, aderents da la medischina alternativa e spezialists (tranter quels en emprima lingia l'associaziun Valplantes) san anc avunda per cleger u per cultivar plantas selvadias. Il medem mument è creschida la dumonda da plantas selvadias, uschia che las plantas las pli appreziadas vegnan ozendi cultivadas. Quai porta als purs da muntogna in gudogn supplementar bainvesì. La racolta vegn fatga er oz anc per gronda part a maun, resguardond las leschas. In emprim decret davart la protecziun da plantas selvadias ha il cussegl guvernativ deliberà l'onn 1936 e la glista da las plantas raras vegn actualisada permanentamain.
Henri Armand: Les plantes médicinales autour du Mont-Blanc, sagesses anciennes, promesses d’avenir. In : Nouvelles du Centre d’Etudes Francoprovençales René Willien no. 58. Saint Nicolas, 2008, p. 43-66
Alexandre Bourdin : La santé par les plantes. Neuchâtel, 1957
Germaine Cousin-Zermatten : Recettes, santé de nos grand’mères. Sierre, 1997
Gérard Debuigne, François Couplan : Petit Larousse des plantes qui guérissent. 500 plantes. Paris, 2006
Albrecht von Haller : Histoire des plantes Suisses ou Matière médicale et de l'usage économique des plantes. Traduit du Latin par Philippe Rodolphe Vicat. Berne, 1791
Pierre Lieutaghi : La plante compagne pratique et imaginaire de la flore sauvage en Europe occidentale. Arles, 1998
Basile Luyet : La médecine populaire à Savièse. In : Cahiers valaisans du folklore vol. 1, Genève, 1928, p. 27-32
Françoise Nicollier, Grégoire Nicollier : Les plantes dans la vie quotidienne à Bagnes. Noms patois et utilisations domestiques. n: Bulletin de la Murithienne vol. 102. Sion, 1984, p. 129-158
Charly Rey : Domestication du genépi blanc (Artemisia umbelliformis Lam.). In : Revue suisse de viticulture, arboriculture, horticulture no. 3, vol. 29. Nyon, 1997, p. I-VIII
Ferdinand-Otto Wolf : Herbarium officinale Valesiae. Description et herbier de 109 plantes médicinales du Valais. (Livre premier : Plantes médicinales indigènes ou cultivées en Valais, leurs propriétés et emplois en médecine populaire). Sion, 1905-1906