Basilea-Champagna

Basel Land

En il chantun Basilea-Champagna datti multifaras tradiziuns vivas che han savens in'impurtanza regiunala ed en il cas da l'isanza «Chienbäse» a Liestal er surregiunala. Tradiziuns vivas na vegnan dentant betg mo preschentadas en occurrenzas tradiziunalas grondas, mabain èn savens fitg impurtantas en la vita da mintgadi dals umans. Il chantun Basilea-Champagna prenda quai sco punct da referenza per sia promoziun da la cultura. La finamira è quella da mantegnair il patrimoni cultural dal chantun, da render accessibel quel e da l'intermediar ad ina gronda gruppa da la populaziun. El na differenziescha en quest connex betg per se tranter il patrimoni cultural material ed immaterial, perquai ch'igl è per il solit difficil e betg fitg raschunaivel da separar quests dus munds. Anzi, els èn cumplementars.

Ina tgira da la cultura bain etablida

La responsabladad per conservar l'ierta istoric-culturala ed istoric-natirala dal chantun han en emprima lingia il Post spezialisà per l'archeologia, la citad romana Augusta Raurica, il museum chantunal «Museum.BL», l'archiv chantunal Basilea-Champagna, la biblioteca chantunala Basilea-Champagna ed il Post spezialisà chantunal per la tgira da monuments.

Il Museum.BL conserva las collecziuns tant da las scienzas natiralas sco er da las scienzas culturalas che stattan en connex cun la regiun e dat paisa a l'intermediaziun interdisciplinara. En sia lavur collia el chaussas actualas cun chaussas passadas e chaussas localas cun chaussas globalas. In accent tut spezial metta el per exempel sin la conservaziun e sin l'intermediaziun da la tessaria da bindels da saida, er numnà la posamentaria. Malgrà che quella n'è betg pli d'ina gronda impurtanza economica dapi ils onns 1920, è ella preschenta fin oz en la memoria sco in dals chapitels ils pli caracteristics da l'istorgia industriala dal chantun. En exposiziuns, en curs d'entretschar bindels ed en ulteriurs projects per mantegnair la posamentaria vegn contribuì activamain a render accessiblas a las proximas generaziuns betg mo las chaussas materialas, mabain er las enconuschientschas davart l'artisanadi da la tessaria da bindels da saida.

Entant ch'il Post spezialisà chantunal per la tgira da monuments è cumpetent per la tgira da la substanza architectonica dal chantun che vegn anc utilisada oz, è il Post spezialisà per l'archeologia responsabel per segirar, per perscrutar e per mantegnair il patrimoni archeologic ch'el intermediescha al public. D'ina impurtanza tut speziala è latiers la cuntrada da chastels medievals. Cun Augusta Raurica perscrutescha, tgira ed intermediescha il chantun en moda approfundada l'ierta archeologica e las ruinas scuvertas da la citad coloniala romana. Las producziuns etablidas al teater roman tras la promoziun da l'art e da la cultura contemporana pussibiliteschan ina simbiosa tranter il patrimoni cultural roman e la musica ed il teater contemporan.

Fassettas impurtantas dal patrimoni cultural immaterial dal chantun èn las chanzuns, la musica cun instruments da lain, la pratica dal saut popular e la lavur sin il champ musical dals numerus chors e da las uniuns da musica che furman ina scena da musica viva e multifara. Quest patrimoni cultural è derasà en tut la Svizra dal nordvest e per part sur quella ora. Cun sias vastas mesiras da promoziun per chors, per uniuns da musica e per producziuns contemporanas s'engascha il chantun fermamain per la lavur sin il champ musical en la regiun.

Ina part considerabla dal patrimoni cultural chantunal è la cultura da scriver promovida dal chantun. La Biblioteca chantunala s'occupa tranter auter da la collecziun e da l'intermediaziun en moda moderna da tut las publicaziuns e scrittiras da Basilea-Champagna. Per edir la cultura da scriver da Basilea-Champagna è cumpetenta la Chasa editura chantunala.

Tradiziuns localas e tradiziuns pli giuvnas

Ina isanza dal patrimoni cultural dal chantun Basilea-Champagna ch'attira il pli bler public è l'isanza «Chienbäse». La dumengia suenter la mesemna da la tschendra vegnan purtads tras la citad tschients da gronds tizuns ardents («Chienbäse»), accumpagnads da var 20 chars en flommas. Questa isanza vegn visitada mintg'onn da pliras 10'000 persunas.

Ils «Pfingstblütter» ad Ettingen ed il «Nünichlingler» a Ziefen èn er tradiziuns francadas localmain. Entant ch'ils «Pfingstblütter» spassegian la damaun da Tschuncaisma tras vischnanca vestgids cun frastgas da fau ed emprovan da sprizzar cun frastgas bletschas sin las visitadras e sin ils visitaders, è il «Nünichlingler» in'experientscha. La saira dals 24 da december passan tras il vitg umens vestgids en mantels, sin tgau in aut cilinder ed enturn culiez ina stgella.

Impurtant per tut las vischnancas da Basilea-Champagna è il di da cunfin «Banntag». Pli baud vegnivan percurrids e controllads quest di ils cunfins communals - oz daventa il di pli e pli fitg in di da festa communal per la populaziun. Er da plazzar la planta da matg è ina tradiziun fixa en passa la mesadad da las vischnancas da Basilea-Champagna.

Ultra da questas praticas francadas istoricamain ston però er vegnir numnadas tradiziuns pli novas, sco per exempel las plazzas da giugar da Robi en la regiun Arlesheim da Basilea-Champagna ed ils projects per midar l'utilisaziun d'areals industrials betg nizzegiads (per exempel il Walzwerk a Münchenstein, l'arsenal a Gelterkinden, la Revue Thommen a Waldenburg u il Hanroareal a Liestal). Gist quests projects per in nov diever da stabiliments permettan da crear numerus novs projects culturals ed èn francads fermamain en la regiun da Basilea.

Actualisaziun 2023

Suenter la segunda actualisaziun da la glista da las tradiziuns vivas l’onn 2023, vegn agiuntada ussa ina nova tradiziun a la glista dal chantun Basilea-Champagna:

  • Pestga tradiziunala cun furtga
     

Ils dossiers cumplets da questas novas tradiziuns vegnan ad esser disponibels online la stad 2024.

Contact

Amt für Kultur BL
E-mail

Stampar il contact

https://www.lebendige-traditionen.ch/content/tradition/rm/home/kantone/basel-landschaft.html